Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

to slide down

  • 1 re-lābor

        re-lābor lapsus, ī, dep.,    to slide back, sink back: Vix oculos tollens iterumque relabens, etc., sinking back upon the couch, O.: conscendere antemnas prensoque rudente relabi, to slide down, O.: in sinūs nostros, return, O.: unda relabens, flowing back, V.: verso relabere vento, sail back, O.: (mare) relabens terram naturae suae reddit, Cu. —Fig., to sink back, return: in Aristippi praecepta, H.

    Latin-English dictionary > re-lābor

  • 2 relabor

    rĕ-lābor, lapsus, 3, v. dep. n., to slide or glide back; to sink or fall back (mostly poet.).
    I.
    Lit.:

    vix oculos tollens iterumque relabens, etc.,

    sinking back upon the couch, Ov. M. 11, 619:

    (Orpheus) flexit amans oculos et protinus illa (Eurydice) relapsa est,

    id. ib. 10, 57:

    conscendere summas antennas prensoque rudente relabi,

    to slide down, id. ib. 3, 616:

    in sinus relabere nostros,

    return, id. H. 15, 95: retrahitque pedem simul unda relabens, flowing back, retreating, * Verg A. 10, 307; cf.:

    quis neget arduis Pronos relabi posse rivos Montibus,

    Hor. C. 1, 29, 11:

    flecte ratem, Theseu, versoque relabere vento,

    sail back, Ov. H. 10, 149:

    (mare) relabens terram naturae suae reddit,

    Curt. 6, 4, 19:

    (Tiberim) relabentem secuta est aedificiorum et hominum strages,

    Tac. A. 1, 76 init.:

    relabente aestu,

    id. ib. 2, 24.—
    II.
    Trop., to sink or fall back; to relapse; to return:

    nunc in Aristippi furtim praecepta relabor,

    Hor. Ep. 1, 1, 18:

    tunc mens et sonus Relapsus atque notus in vultus honor,

    id. Epod. 17, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > relabor

  • 3 prolabor

    prō-lābor, lapsus, 3, v. n., to glide forward, to slide or slip along, to fall down (class.; in Cic. most freq. in a trop. sense).
    I.
    Lit.: at Canis ad caudam serpens prolabitur Argo, Cic. poët. N. D. 2, 44, 114; Prop. 1, 20, 47: ruit prolapsa moles, of the sea, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89:

    collapsus pons, usque alterius initium pontis prolabi eum leniter cogebat: alii elephanti pedibus insistentes, alii clunibus subsidentes prolabebantur,

    to slide along... slide forward, Liv. 44, 5 sqq.: velut si prolapsus cecidisset, terram osculo contigit. id. 1, 56:

    equus prolapsum per caput regem effudit,

    falling down, id. 27, 32:

    ex equo,

    id. 27, 27:

    ex arbore altā prolapsus,

    Plin. 27, 8, 45, § 69; Ov. Ib. 223; cf.:

    prolapsus in cloacae foramen,

    Suet. Gram. 2:

    prolapsa Pergama,

    fallen down, fallen to ruin, Verg. A. 2, 555:

    Laodicea tremore terrae prolapsa,

    Tac. A. 14, 27.—
    II.
    Trop.
    A.
    To go forward, go on, to proceed or come to, fall into any thing: me longius prolapsum esse, quam ratio vestri judicii postularit, have gone farther, i. e. have said more, Cic. Caecin. 35, 101:

    libenter ad istam orationem tecum prolaberer,

    would go on, be led on, id. Leg. 1, 20, 52:

    in misericordiam prolapsus est animus,

    Liv. 30, 12:

    in rabiem,

    Tac. A. 1, 31:

    ad seditiones,

    id. ib. 4, 18:

    ad jurgia,

    id. ib. 2, 10:

    ad superbiam,

    id. ib. 11, 17 fin.; Amm. 23, 6, 1.—
    B.
    To slip out, escape:

    ne quod ab aliquā cupiditate prolapsum verbum videatur,

    Cic. Font. 13, 28 (9, 18).—
    C.
    To fall, fail, err:

    timore,

    Cic. Quint. 24, 77:

    cupiditate,

    id. Att. 1, 17, 19:

    cupiditate regni,

    Liv. 40, 23:

    nimio juvandi mortales studio,

    Plin. 28, 8, 29, § 118.—
    D.
    To fall to decay, to sink, decline, go to ruin:

    huc unius mulieris libido est prolapsa, ut, etc.,

    Cic. Cael. 20, 47; cf.:

    eo prolapsi sunt mores, ut, etc.,

    Sen. Contr. 15:

    ita prolapsa est (juventus), ut coërcenda sit,

    Cic. Div. 2, 2, 4:

    ad id prolapsae,

    Tac. A. 12, 53:

    in aliquod dedecus,

    Val. Max. 2, 1, 5:

    prolapsum clade Romanum imperium,

    Liv. 23, 5, 14:

    rem temeritate ejus prolapsam restituit,

    id. 6, 22; 45, 19:

    studio magnificentiae,

    Tac. A. 3, 55.—
    E.
    To fall away from grace (eccl. Lat.), Vulg. Heb. 6, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > prolabor

  • 4 labor

    1.
    lābor, lapsus ( inf. parag. labier, Hor. Ep. 2, 1, 94; part. labundus, Att. ap. Non. 504, 31; Trag. Fragm. v. 570 Rib.), 3, v. dep. n. [cf. lăbo; Sanscr. lamb- (ramb-), to glide, fall], to move gently along a smooth surface, to fall, slide; to slide, slip, or glide down, to fall down, to sink as the beginning of a fall; constr. absol., or with ad, in, inter, per, sub, super, ab, de, ex, or with abl. alone.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Of living beings:

    non squamoso labuntur ventre cerastae,

    Prop. 3 (4), 22, 27:

    per sinus crebros et magna volumina labens,

    Ov. M. 15, 721:

    pigraque labatur circa donaria serpens,

    Ov. Am. 2, 13, 13:

    ille inter vestes et levia pectora lapsus volvitur,

    Verg. A. 7, 349: (angues) in diversum lapsi, Jul. Obseq. 119.—Of floating:

    ut rate felice pacata per aequora labar,

    Ov. H. 10, 65:

    dum Stygio gurgite labor,

    id. M. 5, 504:

    tua labens navita aqua,

    Prop. 2, 26 (3, 21), 8.—Of flying:

    tollunt se celeres, liquidumque per aera lapsae,

    Verg. A. 6, 202:

    vade, age, nate, voca Zephyros et labere pennis,

    id. ib. 4, 223:

    pennis lapsa per auras,

    Ov. M. 8, 51:

    labere, nympha, polo,

    Verg. A. 11, 588.—Of sinking, slipping down:

    labor, io! cara lumina conde manu,

    Ov. A. A. 7, 342:

    labitur infelix (equus),

    Verg. G. 3, 498; cf. Luc. 5, 799:

    labitur exsanguis,

    Verg. A. 11, 818; 5, 181:

    super terram,

    Ov. M. 13, 477:

    equo,

    Hor. S. 2, 1, 15:

    temone,

    Verg. A. 12, 470 [p. 1024] limite, Luc. 9, 712:

    in vulnera,

    id. 7, 604:

    in colla mariti,

    Val. Fl. 2, 425:

    alieno vulnere,

    Luc. 2, 265:

    in rivo,

    Cic. Fat. 3, 5:

    pondere lapsi pectoris arma sonant,

    Luc. 7, 572.—

    Of gliding upwards: celeri fuga sub sidera,

    Verg. A. 3, 243.—
    2.
    Of things:

    splendida signa videntur labier,

    Lucr. 4, 445; Cic. Tusc. 4, 18, 42:

    umor in genas Furtim labitur,

    Hor. C. 1, 13, 7:

    stellas Praecipites caelo labi,

    Verg. G. 1, 366:

    perque genas lacrimae labuntur,

    Ov. H. 7, 185; id. M. 2, 656:

    lapsi de fontibus amnes,

    id. ib. 13, 954; cf.:

    catenae lapsae lacertis sponte sua,

    id. ib. 3, 699:

    lapsuram domum subire,

    about to tumble down, id. Ib. 511; Luc. 1, 25; cf.

    with cado: multa in silvis Lapsa cadunt folia,

    Verg. A. 6, 310:

    ipsaque in Oceanum sidera lapsa cadunt,

    Prop. 4 (5), 4, 64:

    lapsis repente saxis,

    Tac. A. 4, 59:

    ab arbore ramus,

    Ov. M. 3, 410.—Of the eyes, to fall, close:

    labentes, oculos condere,

    Ov. Tr. 3, 3, 44:

    lumina,

    Verg. A. 11, 818; Prop. 1, 10, 7; 2, 5, 17.—
    B.
    Transf.
    1.
    To glide away, glide along, slip or haste away: labitur uncta carina: volat super impetus undas, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 379 Vahl.); so id. ap. Isid. Orig. 19, 1 (Ann. v. 476 Vahl.); cf.:

    labitur uncta vadis abies,

    Verg. A. 8, 91; Cic. Ac. 1, 8, 31:

    sidera, quae vaga et mutabili ratione labuntur,

    id. Univ. 10.—Esp., of a transition in discourse, to pass:

    a dispositione ad elocutionis praecepta labor,

    Quint. 7, 10, 17.—
    2.
    To slip away, escape:

    lapsus custodiā,

    Tac. A. 5, 10; 11, 31:

    e manibus custodientium lapsus,

    Curt. 3, 13, 3; Prop. 1, 11, 5; Amm. 26, 3, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to come or go gently or insensibly, to glide, glide or pass away:

    ilico res foras labitur,

    Plaut. Trin. 2, 1, 21:

    brevitate et celeritate syllabarum labi putat verba proclivius,

    Cic. Or. 57; 56:

    sed labor longius, ad propositum revertor,

    id. Div. 2, 37, 79; id. Leg. 1, 19, 52:

    labitur occulte fallitque volubilis aetas,

    Ov. Am. 1, 8, 49:

    labi somnum sensit in artus,

    id. M. 11, 631:

    nostro illius labatur pectore vultus,

    Verg. E. 1, 64.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech, to die away, be lost, not be heard (very rare):

    ne adjectae voces laberentur atque errarent,

    Cic. N. D. 2, 57, 114; cf. Sil. 7, 745.—
    2.
    Of time, to glide, pass away, elapse:

    eheu fugaces labuntur anni,

    Hor. C. 2, 14, 2:

    anni tacite labentis origo,

    Ov. F. 1, 65:

    labentia tempora,

    id. Tr. 3, 11; id. F. 6, 771; id. Tr. 4, 10, 27:

    aetas labitur,

    Tib. 1, 8, 48; cf.: labente officio, when the attendance or service is ended, Juv. 6, 203.—
    3.
    Pregn., to sink, incline, begin to fall, go to ruin, perish: quantis opibus, quibus de rebus lapsa fortuna accidat, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 396 Vahl.); cf.:

    cetera nasci, occidere, fluere, labi,

    Cic. Or. 3, 10:

    labentem et prope cadentem rem publicam fulcire,

    id. Phil. 2, 21, 51:

    equitem Romanum labentem excepit, fulsit, sustinuit,

    id. Rab. Post. 16, 43; id. Ep. ad Brut. 1, 18, 2:

    sustinuit labentem aciem Antonius,

    Tac. H. 3, 23:

    vidi labentes acies,

    Prop. 4 (5), 2, 53:

    eo citius lapsa res est,

    Liv. 3, 33: mores lapsi sunt, id. praef.; Tac. A. 6, 50:

    fides lapsa,

    Ov. H. 2, 102:

    labentur opes,

    will be lost, Tib. 1, 6, 53:

    res,

    Lucr. 4, 1117:

    hereditas lapsa est,

    Dig. 4, 4, 11, § 5.—
    4.
    To slip or fall away from a thing, to lose it: hac spe lapsus, deceived or disappointed in this hope, Caes. B. G. 5, 55, 3:

    hoc munere,

    Sil. 7, 740:

    facultatibus,

    to lose one's property, become poor, Dig. 27, 8, 2, § 11; 26, 7, 9, § 1:

    mente,

    to lose one's senses, go mad, Cels. 5, 26, 13; Suet. Aug. 48; cf.:

    lapsae mentis error,

    Val. Max. 5, 3, 2.—Hence, lapsus, a, um, ruined, unfortunate, Prop. 1, 1, 25. —
    5.
    To fall into or upon, to come or turn to:

    labor eo, ut assentiar Epicuro,

    Cic. Ac. 2, 45, 139; id. Att. 4, 5, 2:

    ad opinionem,

    id. Ac. 2, 45, 138:

    in adulationem,

    Tac. A. 4, 6:

    in gaudia,

    Val. Fl. 6, 662:

    in vitium,

    Hor. Ep. 2, 1, 94.—
    6.
    To fall into error, to be mistaken, to err, mistake, commit a fault:

    labi, errare, nescire, decipi et malum et turpe ducimus,

    Cic. Off. 1, 6, 18:

    in aliqua re labi et cadere,

    id. Brut. 49, 185:

    in minimis tenuissimisque rebus,

    id. de Or. 1, 37, 169; id. Fam. 2, 7, 1:

    lapsus est per errorem suum,

    id. Q. Fr. 3, 9, 8:

    consilio,... casu,

    id. Agr. 2, 3, 6:

    propter inprudentiam,

    Caes. B. G. 5, 3:

    in officio,

    Cic. Tusc. 2, 4, 12:

    in verbo,

    Ov. Am. 2, 8, 7:

    ne verbo quidem labi,

    Plin. Ep. 2, 3:

    it vera ratione,

    Lucr. 2, 176.—
    7.
    Esp., to fall away from the true faith, to become apostate (eccl. Lat.):

    lapsorum fratrum petulantia,

    Cypr. Ep. 30, 1 al.
    2.
    lăbor (old form lăbos, like arbos, honos, etc., Plaut. Trin. 2, 1, 35; id. Truc. 2, 6, 40; Ter. Hec. 3, 1, 6; Varr. ap. Non. 487, 13; Cat. 55, 13; Sall. C. 7, 5; id. J. 100, 4; cf. Quint. 1, 4, 13), ōris, m. [Sanscr. root rabh, to grasp, ā-rabh, to undertake; Gr. alph- in êlphon, earned, alphêma, wages; Germ. Arbeit], labor, toil, exertion (cf.: contentio, opera).
    I.
    Lit.:

    ut ingenium est omnium Hominum a labore proclive ad libidinem,

    Ter. And. 1, 1, 51:

    haud existimans quanto labore partum,

    id. Phorm. 1, 1, 12:

    interest aliquid inter laborem et dolorem: sunt finitima omnino, sed tamen differt aliquid. Labor est functio quaedam vel animi vel corporis, gravioris operis et muneris: dolor autem motus asper in corpore alienus a sensibus,

    Cic. Tusc. 2, 15, 35:

    corporis,

    id. Cael. 17, 39:

    res est magni laboris,

    id. de Or. 1, 33, 150:

    laborem sibi sumere et alteri imponere,

    id. Mur. 18, 38:

    sumptum et laborem insumere in rem aliquam,

    id. Inv. 2, 38, 113; cf. id. Verr. 2, 3, 98, § 227:

    multum operae laborisque consumere,

    id. de Or. 1, 55, 234:

    laborem sustinere,

    id. Att. 1, 17, 6:

    exantlare,

    id. Ac. 2, 34, 108:

    suscipere,

    id. Opt. Gen. Or. 5, 13:

    subire,

    id. Att. 3, 15, 7:

    capere,

    id. Rosc. Com. 16, 49:

    labores magnos excipere,

    id. Brut. 69, 243:

    se in magnis laboribus exercere,

    id. Arch. 11, 28:

    summi laboris esse,

    capable of great exertion, Caes. B. G. 4, 2, 2:

    laborem levare alicui,

    Cic. Or. 34, 120:

    detrahere,

    id. Fam. 3, 6, 5:

    ex labore se reficere,

    Caes. B. G. 3, 5; 5, 11:

    victus suppeditabatur sine labore,

    Cic. Sest. 48, 103:

    non est quod existumes, ullam esse sine labore virtutem,

    Sen. Vit. Beat. 25, 5; Suet. Ner. 52; Quint. 2, 12, 12; cf.:

    nullo labore,

    Cic. Dom. 34, 91; id. Sest. 40, 87; id. Tusc. 2, 22, 51:

    quantum meruit labor,

    Juv. 7, 216:

    reddere sua dona labori,

    id. 16, 57:

    numerenter labores,

    be valued, id. 9, 42.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., drudgery, hardship, fatigue, distress, trouble, pain, suffering (mostly poet. and late Lat.; syn. aerumna): decet id pati animo aequo;

    si id facietis, levior labos erit,

    Plaut. Capt. 2, 1, 2:

    propter meum caput labores homini evenisse optumo,

    id. ib. 5, 1, 25:

    cum labore magno et misere vivere,

    id. Aul. prol. 14; id. Ps. 2, 4, 2:

    hoc evenit in labore atque in dolore,

    id. ib. 2, 3, 20:

    vel in labore meo vel in honore,

    Cic. Fam. 15, 18:

    Iliacos audire labores,

    Verg. A. 4, 78:

    mox et frumentis labor additus, ut mala culmos Esset rubigo,

    id. G. 1, 150:

    belli labores,

    id. A. 11, 126; cf. id. ib. 2, 619;

    12, 727: labor militiae,

    Juv. 16, 52:

    castrorum labores,

    id. 14, 198:

    Lucinae labores,

    Verg. G. 4, 340:

    cor de labore pectus tundit,

    Plaut. Cas. 2, 6, 63:

    hoc medicamentum sine magno labore cadere cogit haemorrhoidas,

    Scrib. 227:

    litterarius, = opus,

    Aug. Conf. 9, 2;

    id. cont. Jul. 6, 21: meos labores legere,

    id. de Don. Pers. 68.—Of sickness: valetudo crescit, accrescit labor. Plaut. Curc. 2, 1, 4:

    sulphurosi fontes labores nervorum reficiunt,

    Vitr. 8, 3, 4.—Of danger:

    maximus autem earum (apium) labor est initio veris,

    Col. 9, 13, 2.—Prov.:

    jucundi acti labores,

    Cic. Fin. 2, 32, 105:

    suavis laborum est praeteritorum memoria,

    id. ib. —
    2.
    Poet.
    a.
    Labores solis, eclipses of the sun, Verg. A. 1, 742 Forbig. ad loc.; so,

    defectus solis varios lunaeque labores,

    id. G. 1, 478; Sil. 14, 378. —
    b.
    Of plants:

    hunc laborem perferre,

    i. e. growth, Verg. G. 2, 343.—
    3.
    Personified: Lăbos, toil, in the lower world, Verg. A. 6, 277.—
    II.
    Meton., of the products of labor.
    a.
    Work, workmanship of an artist ( poet.):

    operum,

    Verg. A. 1, 455:

    hic labor ille domūs,

    id. ib. 6, 27:

    nec non Polycleti multus ubique labor,

    Juv. 8, 104. —
    b.
    Of cultivated plants, crops, etc.:

    ruit arduus aether et pluvia ingenti sata laeta boumque labores Diluit,

    Verg. G. 1, 325; cf.:

    haec cum sint hominumque boumque labores,

    id. ib. 1, 118: Juppiter Grandine dilapidans hominumque boumque labores, Col. poët. 10, 330; Verg. A. 2, 284; 306.—
    c.
    Labores uteri, i. e. children, Claud. Rapt. Pros. 1, 193.

    Lewis & Short latin dictionary > labor

  • 5 Labos

    1.
    lābor, lapsus ( inf. parag. labier, Hor. Ep. 2, 1, 94; part. labundus, Att. ap. Non. 504, 31; Trag. Fragm. v. 570 Rib.), 3, v. dep. n. [cf. lăbo; Sanscr. lamb- (ramb-), to glide, fall], to move gently along a smooth surface, to fall, slide; to slide, slip, or glide down, to fall down, to sink as the beginning of a fall; constr. absol., or with ad, in, inter, per, sub, super, ab, de, ex, or with abl. alone.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Of living beings:

    non squamoso labuntur ventre cerastae,

    Prop. 3 (4), 22, 27:

    per sinus crebros et magna volumina labens,

    Ov. M. 15, 721:

    pigraque labatur circa donaria serpens,

    Ov. Am. 2, 13, 13:

    ille inter vestes et levia pectora lapsus volvitur,

    Verg. A. 7, 349: (angues) in diversum lapsi, Jul. Obseq. 119.—Of floating:

    ut rate felice pacata per aequora labar,

    Ov. H. 10, 65:

    dum Stygio gurgite labor,

    id. M. 5, 504:

    tua labens navita aqua,

    Prop. 2, 26 (3, 21), 8.—Of flying:

    tollunt se celeres, liquidumque per aera lapsae,

    Verg. A. 6, 202:

    vade, age, nate, voca Zephyros et labere pennis,

    id. ib. 4, 223:

    pennis lapsa per auras,

    Ov. M. 8, 51:

    labere, nympha, polo,

    Verg. A. 11, 588.—Of sinking, slipping down:

    labor, io! cara lumina conde manu,

    Ov. A. A. 7, 342:

    labitur infelix (equus),

    Verg. G. 3, 498; cf. Luc. 5, 799:

    labitur exsanguis,

    Verg. A. 11, 818; 5, 181:

    super terram,

    Ov. M. 13, 477:

    equo,

    Hor. S. 2, 1, 15:

    temone,

    Verg. A. 12, 470 [p. 1024] limite, Luc. 9, 712:

    in vulnera,

    id. 7, 604:

    in colla mariti,

    Val. Fl. 2, 425:

    alieno vulnere,

    Luc. 2, 265:

    in rivo,

    Cic. Fat. 3, 5:

    pondere lapsi pectoris arma sonant,

    Luc. 7, 572.—

    Of gliding upwards: celeri fuga sub sidera,

    Verg. A. 3, 243.—
    2.
    Of things:

    splendida signa videntur labier,

    Lucr. 4, 445; Cic. Tusc. 4, 18, 42:

    umor in genas Furtim labitur,

    Hor. C. 1, 13, 7:

    stellas Praecipites caelo labi,

    Verg. G. 1, 366:

    perque genas lacrimae labuntur,

    Ov. H. 7, 185; id. M. 2, 656:

    lapsi de fontibus amnes,

    id. ib. 13, 954; cf.:

    catenae lapsae lacertis sponte sua,

    id. ib. 3, 699:

    lapsuram domum subire,

    about to tumble down, id. Ib. 511; Luc. 1, 25; cf.

    with cado: multa in silvis Lapsa cadunt folia,

    Verg. A. 6, 310:

    ipsaque in Oceanum sidera lapsa cadunt,

    Prop. 4 (5), 4, 64:

    lapsis repente saxis,

    Tac. A. 4, 59:

    ab arbore ramus,

    Ov. M. 3, 410.—Of the eyes, to fall, close:

    labentes, oculos condere,

    Ov. Tr. 3, 3, 44:

    lumina,

    Verg. A. 11, 818; Prop. 1, 10, 7; 2, 5, 17.—
    B.
    Transf.
    1.
    To glide away, glide along, slip or haste away: labitur uncta carina: volat super impetus undas, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 379 Vahl.); so id. ap. Isid. Orig. 19, 1 (Ann. v. 476 Vahl.); cf.:

    labitur uncta vadis abies,

    Verg. A. 8, 91; Cic. Ac. 1, 8, 31:

    sidera, quae vaga et mutabili ratione labuntur,

    id. Univ. 10.—Esp., of a transition in discourse, to pass:

    a dispositione ad elocutionis praecepta labor,

    Quint. 7, 10, 17.—
    2.
    To slip away, escape:

    lapsus custodiā,

    Tac. A. 5, 10; 11, 31:

    e manibus custodientium lapsus,

    Curt. 3, 13, 3; Prop. 1, 11, 5; Amm. 26, 3, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to come or go gently or insensibly, to glide, glide or pass away:

    ilico res foras labitur,

    Plaut. Trin. 2, 1, 21:

    brevitate et celeritate syllabarum labi putat verba proclivius,

    Cic. Or. 57; 56:

    sed labor longius, ad propositum revertor,

    id. Div. 2, 37, 79; id. Leg. 1, 19, 52:

    labitur occulte fallitque volubilis aetas,

    Ov. Am. 1, 8, 49:

    labi somnum sensit in artus,

    id. M. 11, 631:

    nostro illius labatur pectore vultus,

    Verg. E. 1, 64.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech, to die away, be lost, not be heard (very rare):

    ne adjectae voces laberentur atque errarent,

    Cic. N. D. 2, 57, 114; cf. Sil. 7, 745.—
    2.
    Of time, to glide, pass away, elapse:

    eheu fugaces labuntur anni,

    Hor. C. 2, 14, 2:

    anni tacite labentis origo,

    Ov. F. 1, 65:

    labentia tempora,

    id. Tr. 3, 11; id. F. 6, 771; id. Tr. 4, 10, 27:

    aetas labitur,

    Tib. 1, 8, 48; cf.: labente officio, when the attendance or service is ended, Juv. 6, 203.—
    3.
    Pregn., to sink, incline, begin to fall, go to ruin, perish: quantis opibus, quibus de rebus lapsa fortuna accidat, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 396 Vahl.); cf.:

    cetera nasci, occidere, fluere, labi,

    Cic. Or. 3, 10:

    labentem et prope cadentem rem publicam fulcire,

    id. Phil. 2, 21, 51:

    equitem Romanum labentem excepit, fulsit, sustinuit,

    id. Rab. Post. 16, 43; id. Ep. ad Brut. 1, 18, 2:

    sustinuit labentem aciem Antonius,

    Tac. H. 3, 23:

    vidi labentes acies,

    Prop. 4 (5), 2, 53:

    eo citius lapsa res est,

    Liv. 3, 33: mores lapsi sunt, id. praef.; Tac. A. 6, 50:

    fides lapsa,

    Ov. H. 2, 102:

    labentur opes,

    will be lost, Tib. 1, 6, 53:

    res,

    Lucr. 4, 1117:

    hereditas lapsa est,

    Dig. 4, 4, 11, § 5.—
    4.
    To slip or fall away from a thing, to lose it: hac spe lapsus, deceived or disappointed in this hope, Caes. B. G. 5, 55, 3:

    hoc munere,

    Sil. 7, 740:

    facultatibus,

    to lose one's property, become poor, Dig. 27, 8, 2, § 11; 26, 7, 9, § 1:

    mente,

    to lose one's senses, go mad, Cels. 5, 26, 13; Suet. Aug. 48; cf.:

    lapsae mentis error,

    Val. Max. 5, 3, 2.—Hence, lapsus, a, um, ruined, unfortunate, Prop. 1, 1, 25. —
    5.
    To fall into or upon, to come or turn to:

    labor eo, ut assentiar Epicuro,

    Cic. Ac. 2, 45, 139; id. Att. 4, 5, 2:

    ad opinionem,

    id. Ac. 2, 45, 138:

    in adulationem,

    Tac. A. 4, 6:

    in gaudia,

    Val. Fl. 6, 662:

    in vitium,

    Hor. Ep. 2, 1, 94.—
    6.
    To fall into error, to be mistaken, to err, mistake, commit a fault:

    labi, errare, nescire, decipi et malum et turpe ducimus,

    Cic. Off. 1, 6, 18:

    in aliqua re labi et cadere,

    id. Brut. 49, 185:

    in minimis tenuissimisque rebus,

    id. de Or. 1, 37, 169; id. Fam. 2, 7, 1:

    lapsus est per errorem suum,

    id. Q. Fr. 3, 9, 8:

    consilio,... casu,

    id. Agr. 2, 3, 6:

    propter inprudentiam,

    Caes. B. G. 5, 3:

    in officio,

    Cic. Tusc. 2, 4, 12:

    in verbo,

    Ov. Am. 2, 8, 7:

    ne verbo quidem labi,

    Plin. Ep. 2, 3:

    it vera ratione,

    Lucr. 2, 176.—
    7.
    Esp., to fall away from the true faith, to become apostate (eccl. Lat.):

    lapsorum fratrum petulantia,

    Cypr. Ep. 30, 1 al.
    2.
    lăbor (old form lăbos, like arbos, honos, etc., Plaut. Trin. 2, 1, 35; id. Truc. 2, 6, 40; Ter. Hec. 3, 1, 6; Varr. ap. Non. 487, 13; Cat. 55, 13; Sall. C. 7, 5; id. J. 100, 4; cf. Quint. 1, 4, 13), ōris, m. [Sanscr. root rabh, to grasp, ā-rabh, to undertake; Gr. alph- in êlphon, earned, alphêma, wages; Germ. Arbeit], labor, toil, exertion (cf.: contentio, opera).
    I.
    Lit.:

    ut ingenium est omnium Hominum a labore proclive ad libidinem,

    Ter. And. 1, 1, 51:

    haud existimans quanto labore partum,

    id. Phorm. 1, 1, 12:

    interest aliquid inter laborem et dolorem: sunt finitima omnino, sed tamen differt aliquid. Labor est functio quaedam vel animi vel corporis, gravioris operis et muneris: dolor autem motus asper in corpore alienus a sensibus,

    Cic. Tusc. 2, 15, 35:

    corporis,

    id. Cael. 17, 39:

    res est magni laboris,

    id. de Or. 1, 33, 150:

    laborem sibi sumere et alteri imponere,

    id. Mur. 18, 38:

    sumptum et laborem insumere in rem aliquam,

    id. Inv. 2, 38, 113; cf. id. Verr. 2, 3, 98, § 227:

    multum operae laborisque consumere,

    id. de Or. 1, 55, 234:

    laborem sustinere,

    id. Att. 1, 17, 6:

    exantlare,

    id. Ac. 2, 34, 108:

    suscipere,

    id. Opt. Gen. Or. 5, 13:

    subire,

    id. Att. 3, 15, 7:

    capere,

    id. Rosc. Com. 16, 49:

    labores magnos excipere,

    id. Brut. 69, 243:

    se in magnis laboribus exercere,

    id. Arch. 11, 28:

    summi laboris esse,

    capable of great exertion, Caes. B. G. 4, 2, 2:

    laborem levare alicui,

    Cic. Or. 34, 120:

    detrahere,

    id. Fam. 3, 6, 5:

    ex labore se reficere,

    Caes. B. G. 3, 5; 5, 11:

    victus suppeditabatur sine labore,

    Cic. Sest. 48, 103:

    non est quod existumes, ullam esse sine labore virtutem,

    Sen. Vit. Beat. 25, 5; Suet. Ner. 52; Quint. 2, 12, 12; cf.:

    nullo labore,

    Cic. Dom. 34, 91; id. Sest. 40, 87; id. Tusc. 2, 22, 51:

    quantum meruit labor,

    Juv. 7, 216:

    reddere sua dona labori,

    id. 16, 57:

    numerenter labores,

    be valued, id. 9, 42.—
    B.
    In partic.
    1.
    Pregn., drudgery, hardship, fatigue, distress, trouble, pain, suffering (mostly poet. and late Lat.; syn. aerumna): decet id pati animo aequo;

    si id facietis, levior labos erit,

    Plaut. Capt. 2, 1, 2:

    propter meum caput labores homini evenisse optumo,

    id. ib. 5, 1, 25:

    cum labore magno et misere vivere,

    id. Aul. prol. 14; id. Ps. 2, 4, 2:

    hoc evenit in labore atque in dolore,

    id. ib. 2, 3, 20:

    vel in labore meo vel in honore,

    Cic. Fam. 15, 18:

    Iliacos audire labores,

    Verg. A. 4, 78:

    mox et frumentis labor additus, ut mala culmos Esset rubigo,

    id. G. 1, 150:

    belli labores,

    id. A. 11, 126; cf. id. ib. 2, 619;

    12, 727: labor militiae,

    Juv. 16, 52:

    castrorum labores,

    id. 14, 198:

    Lucinae labores,

    Verg. G. 4, 340:

    cor de labore pectus tundit,

    Plaut. Cas. 2, 6, 63:

    hoc medicamentum sine magno labore cadere cogit haemorrhoidas,

    Scrib. 227:

    litterarius, = opus,

    Aug. Conf. 9, 2;

    id. cont. Jul. 6, 21: meos labores legere,

    id. de Don. Pers. 68.—Of sickness: valetudo crescit, accrescit labor. Plaut. Curc. 2, 1, 4:

    sulphurosi fontes labores nervorum reficiunt,

    Vitr. 8, 3, 4.—Of danger:

    maximus autem earum (apium) labor est initio veris,

    Col. 9, 13, 2.—Prov.:

    jucundi acti labores,

    Cic. Fin. 2, 32, 105:

    suavis laborum est praeteritorum memoria,

    id. ib. —
    2.
    Poet.
    a.
    Labores solis, eclipses of the sun, Verg. A. 1, 742 Forbig. ad loc.; so,

    defectus solis varios lunaeque labores,

    id. G. 1, 478; Sil. 14, 378. —
    b.
    Of plants:

    hunc laborem perferre,

    i. e. growth, Verg. G. 2, 343.—
    3.
    Personified: Lăbos, toil, in the lower world, Verg. A. 6, 277.—
    II.
    Meton., of the products of labor.
    a.
    Work, workmanship of an artist ( poet.):

    operum,

    Verg. A. 1, 455:

    hic labor ille domūs,

    id. ib. 6, 27:

    nec non Polycleti multus ubique labor,

    Juv. 8, 104. —
    b.
    Of cultivated plants, crops, etc.:

    ruit arduus aether et pluvia ingenti sata laeta boumque labores Diluit,

    Verg. G. 1, 325; cf.:

    haec cum sint hominumque boumque labores,

    id. ib. 1, 118: Juppiter Grandine dilapidans hominumque boumque labores, Col. poët. 10, 330; Verg. A. 2, 284; 306.—
    c.
    Labores uteri, i. e. children, Claud. Rapt. Pros. 1, 193.

    Lewis & Short latin dictionary > Labos

  • 6 delabor

    dē-lābor, lapsus, 3, v. dep. n., to fall, sink, slip down (freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    signum, de caelo delapsum,

    Cic. Phil. 11, 10, 24:

    de manibus audacissimorum civium delapsa arma,

    id. Off. 1, 22, 77; Caes. B. C. 2, 11:

    sinus ab humero,

    Quint. 11, 3, 144:

    ex utraque parte (aqua),

    Cic. de Or. 3, 46, 180:

    ex equo,

    Liv. 37, 34 fin.: ab aethere, to glide down, poet. for to fly down, sc. to the earth, Ov. M. 1, 608; cf.:

    aetheriis ab astris,

    Verg. A. 5, 838:

    caelo,

    id. ib. 5, 722:

    summo Olympo,

    Ov. M. 1, 212:

    per auras,

    id. ib. 3, 101; also absol.:

    aquila leniter delapsa,

    Suet. Aug. 94:

    curru delapsus eodem,

    Verg. A. 10, 596; cf. Ov. M. 15, 685:

    serta capiti delapsa,

    Verg. E. 6, 16:

    in terram delabi,

    Lucr. 6, 838:

    in scrobes,

    Caes. B. G. 7, 82:

    de caelo in provinciam,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 2:

    in mare (flumen),

    Hor. Od. 3, 29, 35:

    sensit medios delapsus in hostes,

    Verg. A. 2, 377:

    te aequoream Lemnon,

    Val. Fl. 2, 127:

    voce delapsa a magnifica gloria,

    Vulg. 2 Petr. 1, 17.—
    II.
    Trop. (esp. freq. in Cic.), to come down, sink, descend; and with reference to the term. ad quem, to slide or fall into:

    jam a sapientium familiaritatibus ad vulgares amicitias oratio nostra delabitur,

    Cic. Lael. 21; cf. id. Cael. 7, 15; id. Q. Fr. 1, 1, 6, § 18; and:

    aut a minoribus ad majora ascendimus, aut a majoribus ad minora delabimur,

    id. Part. 4, 12:

    in idem genus morbi delapsa,

    Cic. Att. 7, 5; cf.:

    in hoc vitium scurrile,

    id. de Or. 2, 60, 246:

    in amorem libertae,

    Tac. A. 13, 12:

    in ambitionem,

    id. ib. 3, 63 et saep.:

    cujus in similitudinem proclivi cursu delabitur,

    Cic. Rep. 1, 28:

    in istum sermonem,

    id. de Or. 1, 21, 96:

    in eas difficultates, ut, etc.,

    id. Fat. 17; cf.:

    eo, ut, etc.,

    id. Ac. 2, 18, 59 al.:

    ad aequitatem et ad rerum naturam,

    id. Fam. 6, 10, 5:

    ad impatientiam,

    Tac. A. 15, 63:

    ad inopiam,

    id. ib. 2, 38 fin. —Of sounds, to descend, be derived:

    atque etiam illa sunt ab his delapsa plura genera (vocum),

    Cic. de Or. 3, 57, 216.—In epistolary style: eo magis delabor ad Clodiam, I incline to Clodia (i. e. to purchase her gardens), Cic. Att. 12, 47, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > delabor

  • 7 dē-fluō

        dē-fluō fluxī, fluxus, ere,     to flow down: (Rhenus) in plurīs defluit partīs, Cs.: Defluit saxis umor, H.: in Tiberim Orontes, Iu. — To glide down, slide, fall, descend: iam ipsae defluebant coronae: pedes vestis defluxit ad imos, V.: toga defluit male laxus, hangs carelessly, H.: secundo amni, to swim down, V.: cohors relictis Ad terram defluxit equis, dismounted, V.: in latus a dextro armo, O.—Fig., to flow, come, pass gradually: a necessariis artificiis ad elegantiora: ad levīs amicitias defluxit oratio: ne quid in terram defluat, be lost: multaque merces tibi defluat aequo Ab Iove, flow to thee in abundance, H.—To flow out, run dry: Rusticus exspectat dum defluat amnis, H.—Fig., to cease, vanish, pass away, disappear, be lost: ex novem tribunis unus defluxit, has deserted: ubi per socordiam vires defluxere, S.: nullus defluat inde color, Tb.: Defluxit numerus Saturnius, become obsolete, H.: tibi vacuo exanimo, to be forgotten, Pr.: comae, O.

    Latin-English dictionary > dē-fluō

  • 8 dē-lābor

        dē-lābor lapsus, ī, dep.,    to fall, sink, slip down, glide down, descend: in mare (flumen), H.: medios delapsus in hostīs, V.: gradibus, by the steps, O.: signum de caelo delapsum: de manibus civium delapsa arma: ex equo, L.: ab astris, V.: per auras, O.: caelo, V.: Olympo, O.: capiti (i. e. de capite), V.: flumen in mare, H. — Fig., to come down, sink, descend, fall, slide, stoop, condescend: a sapientium familiaritatibus ad volgarīs amicitias oratio delabitur: eo, ut diceret, etc.: ad aequitatem, incline: in idem genus morbi: in hoc vitium: eo magis delabor ad Clodiam, I incline to Clodia. —Of sounds, to descend, be derived: ab his delapsa plura genera (vocum).

    Latin-English dictionary > dē-lābor

  • 9 illabor

    illābor ( inl-), psus, 3, v. dep. n. [inlabor], to fall, slip, slide, glide, or flow into; to fall down, sink down (rare but class.).
    I.
    Lit.:

    quo (i. e. in stomachum) primo illabuntur ea, quae accepta sunt ore,

    Cic. N. D. 2, 54, 135; Plin. 5, 29, 31, § 113:

    antennis illabitur ebria serpens,

    Claud. III. Cons. Stil. 367:

    notae jugis illabitur Aetnae,

    id. Rapt. Pros. 3, 330:

    si fractus illabatur orbis,

    should fall in, tumble to ruins, Hor. C. 3, 3, 7:

    tepet illabentibus astris Pontus,

    Stat. Ach. 1, 138:

    rapidus fervor, per pingues unguine taedas illapsus,

    Sil. 14, 427:

    conjugis illabi lacrimis, unique paratum scire rogum,

    to sink down dying, Luc. 5, 281:

    qua Nar Tiberino illabitur amni,

    id. 1, 475. —
    II.
    Trop., to flow into, penetrate:

    si ea sola voluptas esset, quae quasi titillaret sensus, ut ita dicam, et ad eos cum suavitate afflueret et illaberetur,

    Cic. Fin. 1, 11, 39:

    sensim pernicies illapsa civium in animos,

    id. Leg. 2, 15, 39:

    da, pater, augurium, atque animis illabere nostris,

    enter into our minds, Verg. A. 3, 89:

    animis illapsa voluptas,

    Sil. 15, 95; with per, id. 11, 400.

    Lewis & Short latin dictionary > illabor

  • 10 inlabor

    illābor ( inl-), psus, 3, v. dep. n. [inlabor], to fall, slip, slide, glide, or flow into; to fall down, sink down (rare but class.).
    I.
    Lit.:

    quo (i. e. in stomachum) primo illabuntur ea, quae accepta sunt ore,

    Cic. N. D. 2, 54, 135; Plin. 5, 29, 31, § 113:

    antennis illabitur ebria serpens,

    Claud. III. Cons. Stil. 367:

    notae jugis illabitur Aetnae,

    id. Rapt. Pros. 3, 330:

    si fractus illabatur orbis,

    should fall in, tumble to ruins, Hor. C. 3, 3, 7:

    tepet illabentibus astris Pontus,

    Stat. Ach. 1, 138:

    rapidus fervor, per pingues unguine taedas illapsus,

    Sil. 14, 427:

    conjugis illabi lacrimis, unique paratum scire rogum,

    to sink down dying, Luc. 5, 281:

    qua Nar Tiberino illabitur amni,

    id. 1, 475. —
    II.
    Trop., to flow into, penetrate:

    si ea sola voluptas esset, quae quasi titillaret sensus, ut ita dicam, et ad eos cum suavitate afflueret et illaberetur,

    Cic. Fin. 1, 11, 39:

    sensim pernicies illapsa civium in animos,

    id. Leg. 2, 15, 39:

    da, pater, augurium, atque animis illabere nostris,

    enter into our minds, Verg. A. 3, 89:

    animis illapsa voluptas,

    Sil. 15, 95; with per, id. 11, 400.

    Lewis & Short latin dictionary > inlabor

  • 11 prolabor

    to slide forward, slip forward, fall forward, fall down.

    Latin-English dictionary of medieval > prolabor

  • 12 adlabor

    al-lābor ( adl-), lapsus, 3, v. dep., to glide to or toward something, to come to, to fly, fall, flow, slide, and the like; constr. with dat. or acc. ( poet. —oftenest in Verg.—

    or in more elevated prose): viro adlapsa sagitta est,

    Verg. A. 12, 319:

    fama adlabitur aurīs,

    id. ib. 9, 474: Curetum adlabimur oris, we land upon, etc., id. ib. 3, 131; cf. id. ib. 3, 569:

    mare crescenti adlabitur aestu,

    rolls up with increasing wave, id. ib. 10, 292:

    adlapsus genibus,

    falling down at his knees, Sen. Hippol. 666.—In prose: umor adlapsus extrinsecus, * Cic. Div. 2, 27, 58:

    angues duo ex occulto adlapsi,

    Liv. 25, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > adlabor

  • 13 allabor

    al-lābor ( adl-), lapsus, 3, v. dep., to glide to or toward something, to come to, to fly, fall, flow, slide, and the like; constr. with dat. or acc. ( poet. —oftenest in Verg.—

    or in more elevated prose): viro adlapsa sagitta est,

    Verg. A. 12, 319:

    fama adlabitur aurīs,

    id. ib. 9, 474: Curetum adlabimur oris, we land upon, etc., id. ib. 3, 131; cf. id. ib. 3, 569:

    mare crescenti adlabitur aestu,

    rolls up with increasing wave, id. ib. 10, 292:

    adlapsus genibus,

    falling down at his knees, Sen. Hippol. 666.—In prose: umor adlapsus extrinsecus, * Cic. Div. 2, 27, 58:

    angues duo ex occulto adlapsi,

    Liv. 25, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > allabor

См. также в других словарях:

  • slide down — phr verb Slide down is used with these nouns as the subject: ↑tear Slide down is used with these nouns as the object: ↑slippery slope, ↑spine …   Collocations dictionary

  • slide down — verb fall or sink heavily He slumped onto the couch My spirits sank • Syn: ↑slump, ↑sink • Hypernyms: ↑collapse, ↑fall in, ↑cave in, ↑ …   Useful english dictionary

  • slide — vb Slide, slip, glide, skid, glissade, slither, coast, toboggan can mean to move along easily and smoothly over or as if over a surface. Slide usually implies accelerating motion and continuous contact with a smooth and slippery surface; it is… …   New Dictionary of Synonyms

  • slide — ► VERB (past and past part. slid) 1) move along a smooth surface while maintaining continuous contact with it. 2) move smoothly, quickly, or unobtrusively. 3) change gradually to a worse condition or lower level. ► NOUN 1) a structure with a… …   English terms dictionary

  • slide — slide1 W3 [slaıd] v past tense and past participle slid [slıd] [: Old English; Origin: slidan] 1.) [I and T] to move smoothly over a surface while continuing to touch it, or to make something move in this way slide along/across/down etc ▪… …   Dictionary of contemporary English

  • slide — {{Roman}}I.{{/Roman}} noun 1 in photography ADJECTIVE ▪ colour/color ▪ photographic VERB + SLIDE ▪ show ▪ develop SLI …   Collocations dictionary

  • slide — I n. a hair slide (BE; AE has barrette) II v. 1) (d; intr.) to slide down (to slide down a hill) 2) (d; intr.) to slide from, out of (the glass slid from her hand) 3) (d; intr.) to slide into (the car skidded and slid into a ditch) 4) (AE)… …   Combinatory dictionary

  • slide — [c]/slaɪd / (say sluyd) verb (slid, slid or slidden, sliding) –verb (i) 1. to move along in continuous contact with a smooth or slippery surface: to slide down a snow covered hill. 2. to slip, as one losing foothold or as a vehicle skidding. 3.… …  

  • slide — 1 verb past tense and past participle slid, 1 (I, T) to move smoothly over a surface while continuing to touch it, or to make something move in this way (+ along/across/down etc): The kids were sliding on the ice. | slide sth across/along etc:… …   Longman dictionary of contemporary English

  • slide — [[t]sla͟ɪd[/t]] ♦♦♦ slides, sliding, slid 1) V ERG When something slides somewhere or when you slide it there, it moves there smoothly over or against something. [V n with adj] She slid the door open... [V n prep/adv] I slid the wallet into his… …   English dictionary

  • slide — slidable, adj. slidableness, n. /sluyd/, v., slid /slid/, slid or slidden /slid n/, sliding, n. v.i. 1. to move along in continuous contact with a smooth or slippery surface: to slide down a snow covered hill. 2. to slip or skid …   Universalium

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»